Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) oraz Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IZKE) to rozwiązania służące dobrowolnemu oszczędzaniu na emeryturę, w ramach tzw. III filaru. Poznaj ich specyfikę i już dziś zabezpiecz swoją przyszłość.

Z uwagi na niekorzystne prognozy dotyczące wysokości naszych emerytur rząd wprowadził zmiany w zakresie systemu emerytalnego. Zgodnie z nimi w najbliższym czasie mają zostać zlikwidowane OFE, a środki tam zebrane w zależności od posiadacza rachunku trafią albo na konto IKE lub IKZE albo do ZUS-u. Jak wybrać optymalne rozwiązanie dla siebie? Poniżej prezentujemy jakie są podobieństwa i różnice pomiędzy IKE a IKZE?

Indywidualne Konta Emerytalne (IKE)

Indywidulane Konto Emerytalne może otworzyć każda osoba fizyczna, która ukończyła 16. rok życia. Na IKE można co roku wpłacić maksymalnie 300% prognozowanego na dany rok przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Minister właściwy ds. zabezpieczenia społecznego co roku ogłasza wysokość tej kwoty. W roku 2020 wysokość kwoty wpłat na tego typu konto wynosi 15 681 zł.

Posiadacze IKE, którzy chcą wypłacić swoje oszczędności, a ukończyli 60 lub 55 lat i nabyli uprawnienia emerytalne, mogą skorzystać z przysługującej im ulgi podatkowej. Aby jednak być zwolnionym z „podatku Belki” należy:

  • wpłacić środki na konto w 5 dowolnych latach kalendarzowych

albo

  • dokonać ponad połowy wartości wpłat na IKE nie później, niż na 5 lat przed dniem złożenia wniosku o wypłatę środków.

W przypadku braku powyższych warunków lub wcześniejszego wycofania zgromadzonych środków konieczne jest zapłacenie 19% podatku od dochodów kapitałowych. Zarówno moment wypłaty środków zgromadzonych na IKE, jak i jej forma (wypłata jednorazowa czy ratalna) zależy od oszczędzającego. IKE można założyć niezależnie od tego, czy jest się uczestnikiem pracowniczego programu emerytalnego.

Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IZKE)

Podobnie jest IKE, Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego może otworzyć osoba fizyczna, która ukończyła 16 lat. W roku 2020 wysokość kwoty wpłat na IKZE w roku 2020 wynosi 6 272,40 zł.

Chociaż IKZE w dużej mierze oparte są na rozwiązaniach przyjętych w funkcjonujących już IKE, to należy zwrócić uwagę zasadniczą różnicę jaka ma miejsce w regulacjach dotyczących opodatkowania. W przypadku tego konta zastosowano ulgę podatkową. Wpłaty na IKZE można bowiem uwzględnić w rocznym zeznaniu podatkowym PIT.

Aby wypłacić zgromadzone środki finansowe w IKZE i nie zapłacić 19% podatku od dochodów kapitałowych wystarczy mieć ukończone 65 lat i dokonywać wpłat na konto co w 5 latach kalendarzowych. W przypadku IKZE pobierany jest jedynie 10% zryczałtowany podatek, który obliczany jest od kwoty dokonywanej wypłaty.

IKZE daje możliwość wcześniejszej wypłaty zgromadzonego kapitału. Konieczna jest jednak wypłata wszystkich środków, bez możliwości częściowego zwrotu i zapłata zaoszczędzonego podatku dochodowego oraz podatku od zysków kapitałowych.

IKZE można założyć bez względu na to, czy posiada się już IKE i czy jest się uczestnikiem pracowniczego programu emerytalnego.

IKE i IKZE – wady i zalety

Do zalet IKE i IKZE należy przede wszystkim:

  • zwolnienie z 19 % podatku dochodowego od zysków kapitałowych,
  • w przypadku IKZE preferencja w podatku dochodowym od osób fizycznych,
  • swoboda inwestowania – można za ich pośrednictwem założyć lokatę bankową, oszczędzać na rachunku oszczędnościowym, kupić akcje, obligacje czy jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych,
  • możliwość dziedziczenia –  zgromadzone środki wypłacone zostaną spadkobiercom lub osobie uposażonej. Nie ma tutaj także konieczności uiszczania podatku od spadku i darowizn. W przypadku IKZE konieczne będzie jednak zapłacenie zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 10%, chyba że wartość konta osoby zmarłej przeniesie się na własne konto w III filarze.

Zasadniczą wadą IKE i IKZE jest swego rodzaju „zamrożenie” oszczędności na długi okres czasu. Pomimo, że istnieje możliwość wcześniejszej wypłaty środków, to pociąga ona za sobą konieczność zapłacenia „podatku Belki” oraz w przypadku IKZE wzrost podstawy opodatkowania.

IKE i IKZE – podobieństwa i różnice

W ramach IKE istnieje większy limit wpłat jakich można dokonać, ale niestety nie ma możliwości uwzględniania ich w rocznym zeznaniu podatkowym PIT. Za to nie ma konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów w związku z terminową wypłatą świadczenia. W przypadku IKZE limit wpłat jest za to znacznie niższy, ale za to wpłacane tam środki można odliczyć od podatku dochodowego. To powoduje, że bieżące korzyści z posiadania tego konta są znacznie większe niż w przypadku IKE. Mankamentami są z kolei: wyższy wymagany wiek przy wypłacie oraz obciążenie tych pieniędzy 10% podatkiem.

Gdzie można założyć IKE i IKZE?

IKE lub IKZE prowadzą następujące instytucje finansowe:

  • fundusze inwestycyjne,
  • podmioty prowadzące działalność maklerską,
  • zakłady ubezpieczeń na życie, takie jak Prudential – ubezpieczenie Pewna Emerytura,
  • banki,
  • dobrowolne fundusze emerytalne.

Nie można jednoznacznie stwierdzić, które z powyższych rozwiązań jest korzystniejsze. Warto jednak wiedzieć, że każda osoba uprawiona do otwarcia tego typu konta ma możliwość założenia po jednym koncie każdego typu.

Kapitał zgromadzony na IKE i IKZE można także dowolnie przenosić do innej instytucji, która oferuje tego typu rozwiązania. Oznacza to, że w przypadku niezadowolenia ze sposobu prowadzenia konta przez daną instytucję finansową istnieje możliwość jej zmiany.